Een les uit de hel?

Laatst heb ik een boekenbon besteed aan het zeer bijzondere boek Brieven uit de hel van C.S. Lewis. Het boek is opgezet als een serie brieven van een leraar-demon aan een leerling-demon. De leerling Galsem staat om zo te zeggen nog aan begin van zijn carrière. Zijn oom Schroeflik brengt hem de 'kneepjes van het vak' bij. In het voorwoord waarschuwt Lewis de lezer: 'De lezer dient steeds te bedenken dat de duivel een leugenaar is. Niet alles wat Schroeflik zegt moet als waarheid worden opgevat, zelfs niet vanuit zijn eigen gezichtspunt.' Tegelijk is het wel een boek dat inzicht geeft in de geestelijke strijd waar elke christen mee te maken heeft. Zo vond ik het volgende stukje erg verhelderend: (als je Brieven uit de hel niet kent: de 'patiënt' is de christen en de 'Vijand' is God)

Hier is een belangrijke geestelijke wet in het spel. Ik heb al uitgelegd dat je zijn gebed kunt verzwakken door zijn aandacht te verleggen van de Vijand naar zijn eigen houdingen tegenover de Vijand. Anderzijds wordt angst beter beheersbaar wanneer de patiënt zijn gedachten laat afleiden van het angstwekkende naar de angst, beschouwd als een ongewenste eigen innerlijke toestand op dat ogenblik; en als hij zijn angst ziet als het kruis dat hij moet dragen, dan zal hij de angst onvermijdelijk als een innerlijke toestand zien. Zo komen we tot de volgende algemene regel: bij alle geestelijke activiteit die in ons voordeel is dienen wij egocentrisme bij de patiënt te bestrijden en zijn aandacht op de zaak te vestigen, maar bij alle activiteit in het voordeel van de Vijand dienen wij de gedachten op zichzelf te richten. Zorg dat een belediging of een vrouwenlichaam zijn aandacht zozeer naar buiten richt dat hij niet bedenkt: 'Nu betreed ik de toestand die Woede heet' of: 'de toestand die Wellust heet'. Zorg daarentegen dat de gedachte 'Nu krijg ik een vroom gevoel' of: 'eens menslievend gevoel' zijn aandacht zozeer naar binnen stuurt dat hij niet langer naar buiten kijkt om de Vijand of zijn naaste te zien.
Brieven uit de hel, blz. 31